Niet langer wachten op verandering, maar zélf aan de bak!

“Als je mag storten op de emotionele bankrekening van mensen, is dat enorm verrijkend, ook voor jezelf.” Dat zegt maatschappelijk ondernemer Leo Nieuwenhuis. De uitspraak verklaart onder meer waarom de Rijssenaar allerlei initiatieven start of erbij betrokken is. Met de aanpak en resultaten hiervan bewijst hij dat we niet langer moeten wachten op verandering in de maatschappij, maar zélf aan de bak moeten.

TEKST: LOES GROOTERS / PARTNERS IN TEKST | BEELD: GERBERT VOORTMAN

Wie Leo een jaar of vijftien geleden in zijn woonplaats Rijssen ontmoette, zou denken dat hij zijn leven voor elkaar heeft. Getrouwd, directiefunctie in een bouwbedrijf, geloof in God, elke zondag naar de kerk. En toch knaagde er iets. “Ik had een waardevolle tijd in het bedrijf, maar voelde dat sabotage van mezelf en mijn omgeving op de loer lag. Als er even iets niets lukte, kon ik met geld of macht dingen regelen.” En dat was niet echt iets om trots op te zijn, besefte hij. “Dat staalkabeltje moest doorgesneden, voelde ik.” Daarom bad hij tot God: “Doe met mij wat U wilt.”

Persoonlijke woestijntijd
Veel wil hij niet kwijt over de periode ervoor en erna, ter bescherming van anderen. Wel spreekt hij over een persoonlijke woestijntijd. “Heel pittig én tegelijkertijd heel waardevol. Periodes waarin ik alleen overblijf met God, die momenten zijn voor God alles waard. Als je je dat realiseert, gaat je zelfbeklag naar een lager pitje.” Het grote cadeau dat hem dit opleverde? “God haalde me uit dat bedrijf en daar ben ik dankbaar voor. De gebrokenheid van het leven heeft mij dan ook dichter bij mijn kern gebracht, bij waarvoor ik bedoeld ben.”

Eenvoud!
Het gebed waarin hij God vroeg om met hem te doen wat Hij wilde, lijkt moedig. Zelf ziet hij dat anders. “Ach, het ging om eenvoud. Ik stond gewoon onder de douche toen ik het uitsprak.” Ook anderen raadt hij de eenvoud van zo’n gebed aan. “Als je het hebt over ondernemen, Kingdom business, waar ga je dan voor? Voor de schatten van deze aarde? Of van de hemel? Schatten van de hemel hebben eeuwigheidswaarde. Als je ondernemer wilt zijn in Gods koninkrijk, dan gun ik het iedereen om te vragen: ‘God, doet U maar met mij wat U wilt.’ Dan mag je alles in Zijn handen leggen, ook je zorgen. Hij weet wat goed voor je is, veel beter dan dat je dat zelf weet.”

Drie-eenheid: IQ, EQ en SQ
Sinds zijn woestijntijd gaat Leo in zijn hele leven dan ook voor balans in de drie-eenheid: IQ, EQ en SQ. Oftewel: je intellectuele intelligentie, je emotionele intelligentie én je spirituele intelligentie. “Ik denk dat het heel belangrijk is dat je een innerlijk kompas hebt waar je als leider goed op bent aangehaakt.” Een ondernemer is in zijn ogen eigenlijk een aartsvader die ergens voor gaat. Wat dat precies is, is volgens hem vaak eerst abstract en moet dan nog zichtbaar en concreet worden. “Vanuit het geloof haal je doelen en wordt het zichtbaar; dán pas begrijpen anderen het.” 

De leugen en de valkuil
De valkuil die Leo echter vaak ziet bij het ondernemen? “Meestal denken anderen dat je pas een ondernemer wordt als het boekhoudkundig wordt ingericht, maar dat is een leugen! De mens wil als God zijn, veel valuta creëren. Maar … iets uit niets creëren is alleen aan God en niet aan de mens! Doe je dat tóch? Dan zie je dat leugen en bedrog gaan heersen, dat je halve waarheden gaat vertellen. We zijn gaan bouwen op lucht en raken elkaar kwijt door dat zo te blijven volhouden.” En dat is er in zijn ogen een belangrijke oorzaak van dat het achteruit gaat met de wereld. Collega-ondernemers moedigt hij daarom aan om het vaker enigszins abstract te laten in plaats van een al te grote nadruk te leggen op concreetheid: “Je krijgt met elkaar meer gevoel voor dingen als het vooraf niet duidelijk is ingetekend. Ga daarbij in het wordingsproces bovenal Gods stem verstaan.”

‘Recept’ voor samenlevingsopbouw
Als voorbeeld noemt hij Rise Up, dat armoede in Rijssen te lijf gaat. Leo is secretaris bij deze stichting. “In twee jaar tijd zijn hier zeventig – veelal ondernemende – inwoners bij aangehaakt die de taal van het abstracte begrijpen; allemaal mensen die wat meegemaakt hebben. Dan kun je snel vooruit en dan wordt het beeld steeds duidelijker naarmate je op weg bent. Hierdoor helpen we nu ruim vijftig gezinnen.” En dat bewijst ook iets: “Samenlevingsopbouw begint dáár waar niets ons tegenhoudt. Kijk daarbij naar de mensen; de overheid volgt dan wel.” 

Van kansarm kind naar zelfredzame samenleving
Een ander voorbeeld van die samenlevingsopbouw waaraan hij werkt, is bij de Stichting Kinderhulp Ghana. Het wonder dat hij hier ziet, is voor hem een inspiratiebron in Nederland. “Bij dit project begon een jongeman met de opvang van kansarme kinderen. Daarna werd het gezegend en verdween de hoge kindersterfte. Vervolgens kwamen er allemaal ondernemers helpen: met scholen en klinieken bouwen, putten slaan, een talentencentrum bouwen – in totaal zijn hier nu al ruim tweehonderd projecten uitgevoerd om de mensen noodhulp, onderwijs en zelfredzaamheid te bieden.” 

Connectie tussen ons welzijn en hun welvaart
Leo ziet dat Nederland veel kan leren van de resultaten die de stichting in Ghana behaalt. “Het is zó gaaf. In die samenleving zijn de vitale sectoren nu meer en meer aanwezig: onderwijs, gezondheidszorg, sociale zorg en werkgelegenheid. Dat zijn organen in een lichaam die je moet onderhouden. In ons land wordt dit aan alle kanten verwaarloosd. We hebben ons uitgeleverd aan een maakbaarheidsideaal. Het westen verarmt zichzelf hierdoor. En er wordt aan knoppen gedraaid waardoor dat zo is en blijft. Dan krijg je gebrokenheid aan welzijn bij ons en gebrokenheid aan welvaart in de landen die afhankelijk zijn van het rijke westen.”

Niet wachten op de overheid
De oplossing die de ondernemer daarom ziet? “We moeten niet langer wachten op de overheid, maar gewoon zelf beginnen. En dan wel sámenwerken met die overheid in plaats van rebels te zijn of het beter te willen weten. We moeten echt spijkers met koppen slaan. Linksom, rechtsom, bovenlangs, onderlangs – het maakt niet uit hóe, als we maar gáán.”

Ondernemende vrijwilliger
Zelf geeft Leo overal waar hij kan het goede voorbeeld. Ook vanuit de gedachte dat niet alles meteen financieel en boekhoudkundig hoeft te worden ingericht, is hij op dit moment bijna meer vrijwilliger dan ondernemer. Op zijn website leonieuwenhuis.nl staat dan ook een waslijst aan organisaties en initiatieven waarbij hij betrokken is. Sommige draaien 100% om vrijwilligerswerk. Andere gaan volgens Leo nog wel financieel renderen. Zoals PleQ, dat mensen met woonruimte verbindt aan mensen die een plek zoeken. Of jong en oud wonen, een concept voor betaalbare woningen van gezonde kwaliteit voor starters en senioren. 

Waar schuurt het?
“Ik kan niet zeggen hoe blij en dankbaar ik ben met dat wat ik mag doen. Elke keer komt er weer een opening en bevestiging dat je bij alles wat je doet van tijd tot tijd merkt: God is erbij, God wil het zegenen. Het voelt niet meer als een wonder, maar het is realiteit geworden.” Dat hij daarbij als maatschappelijk ondernemer en verbinder fungeert, maakt hem blij: “Het past bij mij om diverse ballen tegelijk in de lucht te houden. En ik ben ervan doordrongen te doen wat in mijn vermogen ligt om de missie van Jezus na te volgen: daar waar het schuurt, waar dingen ten koste gaan van mensen, waar perspectief nodig is – net wat er op mijn weg komt en wat gerelateerd is aan mijn hogere drijfveer. Dan kost het ook geen energie.” 

Oproep: ga oogsten
Wat er volgens de Rijssenaar voor nodig is om zo in het leven te staan? “Het is echt belangrijk dat je gewoon ontvankelijk bent, een open houding hebt. In Mattheus 25:35-40 staat dat het erom gaat dat je ziet waar Jezus is. Dus dat je wat dóet met Jezus die op je weg wordt gebracht, want Hij zit overal om ons heen. Dan is het aan jou om te kiezen voor Hem, ja of nee.” Het is wat Leo betreft hiervoor de hoogste tijd om in actie te komen. “De velden zijn wit, rijp voor de oogst. Ga ervoor!” 

Meer lezen? Dit artikel verscheen in Business Contact. Vraag een gratis proefexemplaar aan of neem een een abonnement en ontvang vier keer per jaar Business Contact magazine.